Co oznaczają typy mąki i które z nich wybrać na swoje potrzeby?

Czym jest typ mąki i jak się go oznacza?

Na opakowaniu każdej mąki znajdziesz liczbę: 450, 550, czy 2000. Każda z nich określa odmienny typ mąki. 

Typ mąki informuje, ile składników mineralnych znajduje się w produkcie. Oznacza się go na podstawie tzw. zawartości popiołu – czyli ilości substancji mineralnych, które zostają po spaleniu próbki mąki w warunkach laboratoryjnych.

Po co bada się popiół? To prosta metoda. Próbkę mąki poddaje się spalaniu, a to, co zostanie, to głównie minerały: wapń, magnez, żelazo i inne pierwiastki. Im więcej „popiołu” zostanie, tym bardziej wartościowa odżywczo była mąka. Dlatego typ mąki, np. 450 czy 2000 to tak naprawdę liczba oznaczająca procentowy udział tych pozostałości na 100 g mąki.

Typy mąki podpowiadają, co piec na danej mące i jakiej struktury chleba się spodziewać, ale też zdradzają wartość odżywczą produktu. Zasada jest prosta: im wyższy numer, tym więcej błonnika, witamin i minerałów. Nie oznacza to jednak, że zawsze mąka z wysokim numerem stanowi lepszy wybór. Wszystko zależy od Twoich aktualnych potrzeb kuchennych.

Przykład? Mąka typu 450 to mąka tortowa – delikatna, jasna, idealna do wypieku ciast. Z kolei mąka razowa typu 2000 to już pełnia zboża: ciemniejsza, wyrazista, bogata w składniki odżywcze. 

Rodzaje i typy mąki a ich zastosowanie w pieczeniu

Nie ma mąki uniwersalnej, która sprawdziłaby się w każdym zastosowaniu. Również do wypieku chleba. Trzeba wybrać odpowiednią mąkę, w zależności od tego, jakie właściwości pieczywa chcesz uzyskać. Przedstawiamy najpopularniejsze mąki i ich zastosowanie:

Mąka pszenna 

Najczęściej spotykana, występuje w wielu wariantach: od 450 (tortowa), przez 500 (wrocławska), 550 (poznańska), aż po 850 i 2000. Świetna do wypieku ciast, chleba, bułek. Mąka pszenna chlebowa (typ 750–850) ma idealną kleistość do wypieku pieczywa.

Mąka żytnia

Ciemniejsza, intensywniejsza, nieco bardziej wilgotna. Typy numeryczne: 720, 1400, 2000. Właśnie z niej powstaje aromatyczny chleb żytni.

Mąka graham 

Pszenna mąka typu 1850, z pełnego przemiału. Doskonała do bułek grahamek.

Mąka orkiszowa 

Zdrowsza kuzynka pszenicy. Wykorzystuje się ją do wypieku chleba jasnego i razowego. Ma lekko orzechowy posmak.

Warto wspomnieć również o innych, nieco mniej popularnych mąkach:

• Mąka gryczana
• mąka kukurydziana
• mąka ryżowa
• mąka jaglana
• mąka amarantusowa
• mąka owsiana
• mąka jęczmienna

Każda z nich znajduje liczne zastosowania. Są to w większości mąki bezglutenowe (poza owsianą i jęczmienną), idealne do naleśników, placków, czy zagęszczania sosów.

Jakie typy mąki znajdziemy w popularnych rodzajach pieczywa

Przejdźmy do konkretu, a więc wyjaśnienia, jakie rodzaje mąki znajdziemy w poszczególnych, popularnych chlebach:

Chleb pszenny – najczęściej wypiekany z mąki typu 550 lub 750.

Chleb graham – oparty na mące graham (typ 1850).

Chleb razowy – intensywny, wilgotny, wypiekany z mąki żytniej razowej typu 2000.

Chleb żytni na zakwasie – z mąki typu 720 lub 1400.

Pieczywo bezglutenowe – tu królują mieszanki: mąka gryczana, ryżowa, kukurydziana, czasem mąka jaglana czy amarantusowa.

Typ mąki a wartości odżywcze – które są najzdrowsze?

Im wyższy numer na mące, tym więcej w niej pozostałości po ziarnie, czyli więcej błonnika, witamin z grupy B, żelaza, cynku i innych składników mineralnych. Właśnie dlatego mąki o wyższych wartościach są tak cenione przez dietetyków i osoby dbające o zbilansowane odżywianie.

Mąka razowa, graham, żytnia 2000 są bogate w substancje mineralne tworzące podstawy zdrowej diety. Pomagają regulować poziom cukru we krwi, wspierają trawienie, dają uczucie sytości na dłużej. Są doskonałym wyborem na co dzień, zwłaszcza jeśli zależy Ci na zdrowiu, energii i dobrym samopoczuciu.

Z kolei mąki jasne, jak tortowa 450, są mocno oczyszczone. Z tego powodu zawierają mniej błonnika i mikroelementów. Jednak doskonale nadają się do lekkich wypieków, takich jak biszkopty czy kruche ciasta. Za sprawą swojej struktury gwarantuje puszystość i delikatność, której nie uzyskasz z mąki pełnoziarnistej.

Jeśli zależy Ci na sycących i wartościowych posiłkach, sięgaj po mąki z pełnego przemiału. Jeżeli natomiast pieczesz tort na urodziny lub lekkie rogaliki – mąka tortowa będzie bezkonkurencyjna.

Warto znać te różnice, aby świadomie dobierać rodzaj mąki do potrzeb swojego ciała i podniebienia.

Jak świadomie wybierać mąkę i pieczywo na co dzień?

Twoje wybory przy półce sklepowej mają znaczenie. Zamiast kierować się tylko ceną czy kolorem, czytaj, co mówi etykieta. Na opakowaniu mąki szukaj oznaczeń ich typu – to Twoja mapa. Natomiast przed podjęciem ostatecznej decyzji zastanów się:

1. Jaka mąka będzie odpowiednia do Twojego przepisu?
2. Czy potrzebujesz glutenu czy chcesz go uniknąć?
3. Czy stawiasz na smak, czy wartości odżywcze?

Mąka to nie tylko składnik pieczywa. To fundament smaku i wartości zdrowotnej chleba. Gdy zrozumiesz, co oznacza typ mąki, odkryjesz nowe możliwości w kuchni. Wybieraj świadomie, próbuj, mieszaj, eksperymentuj. Przede wszystkim jednak, dokonuj świadomych wyborów!